1992'den Bugüne...

Çevre kavramının dünya literatürüne ilk girişi 1972 yılında Stockholm Konferansı ile gerçekleşti. Ancak bugün anladığımız çevre ve sürdürülebilirlik kavramlarının hayatımıza girişi ise 1992 yılında Rio de Jenario’da gerçekleşen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı ile oldu. Türkiye’nin iki saygın iş adamı, Hayrettin Karaca ve A. Nihat Gökyiğit, uluslararası arenada henüz çok yeni olan bu kavramları Türkiye’ye kazandırmaya ve hayatlarını adadıkları doğa korumayı örgütlü hale getirmeye karar verdiler. Erozyon ve çölleşme ile mücadele Türkiye’de acilen müdahale edilmesi gereken konular olmaya başlamıştı. Bu nedenle bu iki doğasever, konunun hassasiyetini iş dünyasının diğer liderlerine açtı ve 11 Eylül 1992 tarihinde Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı’nı kurdu.

Hedefleri; topraklarımızı tehdit eden erozyon ve çölleşme ile mücadele edilebileceğini göstermek, tehlikeye dikkat çekmek, toprağa sahip çıkmak, koruyucu çözümler üretmek, ağaçlandırma yapmak, doğal varlıkları korumak ve bu mücadelenin devlet politikası haline gelmesini sağlamaktı.

Bu hedefe ulaşmak için halkımıza ve karar vericilere aslında erozyonun kader olmadığını, topraklarımızı koruyarak ve ağaçlandırma yaparak erozyonla mücadele edilebileceğini anlatmaya başladılar. Doğal varlıkların korunmasında verilecek bu mücadelenin bir halk hareketi olmasını amaçlayarak önceliği, bu mücadelenin kalbinde yer alacak gönüllülere ulaşmaya verdiler. TEMA Vakfı’nın Kurucu Onursal Başkanları olarak başladıkları doğa yolculuklarında kısa bir süre içinde tüm doğaseverler için Toprak Dede ve Yaprak Dede oldular.

TEMA Vakfı’nın “Türkiye Çöl Olmasın” sloganı o dönem toplumda büyük yankı uyandırdı. İlk kez önlem alınmazsa ülkemizin çöl olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğu bu kadar yüksek sesle dile getirilmişti.

Kısa süre içinde TEMA Vakfı’nın gönüllüleri ve destekçileri artmaya başladı. Toprak Dedemiz ve Yaprak Dedemizin yürekleri doğa için çarpan binlerce başka yürekle birlikte atmaya başladı. İşte o insanlar sayesinde;

• Türkiye’de Mera ve Toprak yasaları çıktı.
• Bugün Türkiye’nin 81 ilinde TEMA Vakfı bağışçıları sayesinde oluşturulan en az bir orman bulunuyor. 1992’den bugüne kadar 46.000 futbol sahası büyüklüğü alanda 39.500.000 fidanı toprakla buluşturduk. 22 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alanda 700 milyon meşe palamudu ektik.  
• Bugüne kadar doğa eğitimleri ve farkındalık çalışmaları ile yaklaşık 6.500.000  çocuğa ulaştık. Eğitim ve öğretimin tüm kademelerine yönelik modern doğa eğitimi programları geliştirdik. Milyonlarca çocuk ve yüz binlerce yetişkin eğitim programlarımızdan faydalandı, ekolojik okuryazarlık kavramıyla tanıştı. 20-25 yıl önce TEMA Vakfı’ndan doğa eğitimi alan, bugün gönüllümüz, bağışçımız, destekçimiz olan milyonlarca çocuğumuz var.
• Türkiye’nin her ilinde yüz binlerce gönüllümüz ve destekçimiz, 81 il temsilciliğimiz, 300’den fazla ilçede sorumluluğumuz, 150’ye yakın üniversitede Genç TEMA Topluluğumuz var.
• Bugüne kadar 395 kırsal kalkınma, koruma ve ağaçlandırma projesi gerçekleştirdik.
• Çevre seminerleri ile 261 binden fazla öğretmene ve 35 bini aşkın kamu görevlisine ulaştık.
• Doğal varlıkları korumak için attığımız her adımın; yaptığımız her itirazın altında doğa yararına bilimsel nedenler var. Bu nedenle bugüne kadar açtığımız/müdahil olduğumuz 310 davanın 186'sını kazandık. Müdahil olduğumuz onlarca dava devam ediyor.
• Çevre ile ilgili 100’e yakın kitabı kamuoyuna kazandırdık.
• Bugün toplumun tamamına yakını tarafından bilinen, gönüllülükle, güvenle, ağaçla, doğayla ve doğal varlıkları koruma mücadelesi ile özdeşleştirilen bir TEMA Vakfı algımız var. Vakıf olarak 2012 yılında Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sekreteryası (UNCCD) önderliğinde Dünya’da ilk kez verilen ve birçok Sivil Toplum Kuruluşu’nun yanında devletlerin aday gösterildiği “Yaşam İçin Toprak/Land for Life” ödülünü aldık. Türkiye'yi Avrupa Çevre Bürosu, DRYnet ve UNCCD Sivil Toplum Paneli gibi önemli kurumların yönetimlerinde temsil etme onurunu yaşıyoruz. Doğal varlıkları korumak için daha yapacak çok işimiz, gidecek çok yolumuz var. Gönüllülerimizin ve bağışçılarımızın desteği ile doğa için çalışmaya devam ediyoruz.

TEMA Vakfı’nın kuruluş öyküsünü bir de Kurucu Onursal Başkanlarımız Toprak Dede Hayrettin Karaca ve Yaprak Dede A. Nihat Gökyiğit’ten dinleyebilirsiniz.