Bu metin, İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfının (İHH) faaliyetlerindeki tutumunu, politikalarını ve hesap verebilirliğini ilgili taraflara aktarmak amacıyla hazırlanmıştır. İHH’nın çalışmaları hakkında detaylara ulaşmak için bu metnin yönlendirmeleri dikkate alınmalıdır.

İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı (İHH) 1995 yılında resmî olarak kurulmuş ve insani yardım kapsamında yerel ve uluslararası ölçekte çalışmalar yapan, kâr amacı gütmeyen, varlığını -vakıf senedinde de belirtildiği üzere- ulusal ve uluslararası mevzuatlara dayandıran Türkiye merkezli bağımsız bir sivil toplum kuruluşudur.

İHH, kuruluş amacı ve faaliyetleri gereği hak temelli sivil toplum kuruluşlarından biridir. Kurulduğu günden bu yana dünyanın altı kıtasında ve 123 ülkede insani yardım, insani diplomasi, hak savunuculuğu, arama kurtarma, acil yardım, sağlık, eğitim ve krizlerin çözümü, yaralarının sarılması konularında çalışmalar yapar, bu çalışmaları yaparken bölge, din, dil, ırk, yaş, cinsiyet veya mezhep farkı gözetmez. İhtiyacın olduğu her yeri kendisine faaliyet alanı olarak belirlemiş olan İHH, bu misyonunu gerçekleştirirken tüm dünyada; savaş ve savaşın etkisinin sürdüğü bölgeleri, afet bölgelerini ve yoksulluk olan ülke ve bölgeleri öncelemektedir.

Faaliyette bulunduğu coğrafyalarda kalıcı çözümler üretebilmeyi ve kalıcı projeler hayata geçirmeyi önceleyen İHH, temel insan hakları felsefesine ve ilkelerine bağlı kalarak temel insan haklarını yeniden yorumlamaya, korumaya ve hızla değişen dünyada temel insan hakları konularındaki olumlu ve olumsuz gelişmeleri anlamaya dair faaliyetlerde bulunur.

İHH çok sayıda uluslararası konsey ve çatı kuruluş ile de ilişkilidir. İHH, insani yardım temelinde çalışan saygın kuruluşlarla gerçekleştirdiği iş birlikleri haricinde hiçbir siyasi partinin veya herhangi bir yapının güdümünde veya etkisinde çalışmaz.

Etik Değerler

İHH İnsani Yardım Vakfı, yaratılanlar içerisinde en üstün gördüğü insanın can, inanç, akıl, mal ve nesil emniyetinin korunmasının en doğal ve olmazsa olmaz hak olduğunu bilerek ve gözeterek faaliyetlerini gerçekleştirir. Nerede olursa olsun ve kim tarafından yapılırsa yapılsın bu hakkı ihlal edenlere karşı haklının yanında mücadelele yürütür.

İHH, insani yardım aktörü olarak çatışmalarda taraf tutmaz, politik, ırksal, dini ya da ideolojik tartışmalara değerleri kapsamında dahil olmaz.

İnsani yardım müdahalesini, zamanında ve etkin bir şekilde yapar. İnsani yardım müdahale operasyonlarında yerel kapasiteyi güçlendirmeyi, böylelikle olumsuz etkileri önlemeyi hedefler. İnsani yardım müdahalesi iletişim, geri bildirim ve katılım temeline dayanır. İHH ekipleri bu konularda profesyonel eğitimler alır. Şikâyetlere açıktır ve bu şikâyetlere yanıt verir.

İHH, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Cenevre Sözleşmeleri gibi uluslararası metinleri ve Hilfu’l-Fudul, Medine Vesikası, On Emir ve benzeri metinleri de insanlığın ortak kazanımı sayar, kazanımların gelişimini takip eder ve bu doğrultuda hareket eder.

Denetim, Risk Analiz ve Uyum

İHH, Uyum ve Risk Birimini hayata geçirerek profesyonel normlar ve standartlarla birlikte kabul görmüş iş deneyimleri, iç standartlar ile etik ve meşruiyet perspektifiyle uyumluluğu sağlamak amacıyla faaliyetler yürütmekte, bu bakış açısıyla üçüncü taraf ilişkilerini yönetmektedir. Uyum ve Risk Birimi, sektörel faaliyetleri de dikkate alarak İHH’nın alanındaki çalışmalarında yerel ve uluslararası usul ve esaslara tam bir uyum içerisinde olunduğundan emin olmakla mükelleftir. İHH’nın itibarını korumak adına gözden geçirme raporlarını yöneticilerine sunar ve İHH’nın karşılaşabileceği risklerin tespiti ve önlenmesi adına kurum içinde danışman ve destekçi rolünü üstlenir. İHH, yerel mevzuatı ve kendi bünyesindeki iç mevzuat ile Uyum ve Risk Biriminin çalışmalarını dikkate alarak bağışçı ve yerel partner kurumlarla iş birliği başlatır ve devam ettirir veya ilgili kurumla çalışmama kararı alır. Bu süreçte kurumun resmî statüsü, kurumun ve yöneticilerinin yasal durumu ve geçmişi, kurumun faaliyetleri, kurum hakkındaki olumlu ve olumsuz haberler, kurumun dokümantasyon becerisi vb. hususlar itinayla Uyum ve Risk Birimi tarafından ele alınır ve iş birliğinin durumu bu kapsamda kararlaştırılır.

İHH’nın Fon Yönetim Mekanizması; olağan fon akışının ve nakit döngüsünün sağlanması, fonların kontrolü, ilgili proje ve kampanyalara doğru aktarımın sağlanarak kurum gelir ve gider dengesinin korunması hususlarında işlem yapar ve kontrol sağlar.

Fon Yönetim Mekanizması yüksek verim ve en az risk hedefiyle hazırlanan akılcı, kolay anlaşılır ve gerçeğe dayanan verilerle İHH yöneticilerinin sağlıklı, yerinde ve fayda odaklı kararlar almasını amaçlar.

İHH, yetkili makamlar tarafından belirlenen mevzuat çerçevesinde yasal prosedür uyarınca düzenli olarak denetlenir. Bu denetimlerin dışında, iç denetim mekanizmaları da bulunmaktadır. Ayrıca Denetleme Kurulu, Uyum ve Risk Birimi, bağımsız denetim kuruluşları, uzmanlar ve toplumun kanaat önderleri, ihtiyaca ve yetkinliğe binaen bağışçılar, gönüllüler ve medya mensuplarınca İHH’nın yaptığı çalışmalar izlenip ulusal, uluslararası ve İHH iç mevzuatları ile etik ve ahlaki değerler çerçevesinde değerlendirilerek raporlanmaktadır. İHH, aldığı sertifikalar kapsamında her yıl düzenli gözetim denetimden geçmektedir.