Kuruluş Hikayesi
1994 yılında Bolkar Dağlarında kaybolan 2 üniversite öğrencisinin 14 gün arandığı ve sonuçsuz kalan arama çalışmaları akabinde, dağları iyi bilen fakat arama-kurtarma konusunda bilgileri sınırlı olan bir grup dağcı bir araya gelerek 1995 yılında AKUT’u kurmuştur. Bu grup, aynı yıl AKUT ismi altında, Uludağ’da ilk kurtarma faaliyetini gerçekleştirmiştir. Dernek, 14 Mart 1996 yılında “AKUT Arama Kurtarma Derneği” adı altında resmî kuruluşunu tamamlamıştır.
Türkiye’nin İlk Gönüllü Arama Kurtarma Derneği
Türkiye’nin ilk arama kurtarma derneği olan AKUT, dağlarda ve diğer zorlu doğa koşullarında doğru ve etkin arama-kurtarma faaliyetleri gerçekleştirme hedefiyle kurulmuş ve hızla gerekli eğitimleri alarak talep edildiği takdirde doğal afetlerde de ilgili resmî kurumlara yardımcı olabilir hale gelmiştir. 1998 Adana-Ceyhan depreminde gösterdiği yararlılıklar nedeniyle, Bakanlar Kurulu kararıyla 19 Ocak 1999’da “Kamu Yararına Dernek” statüsü almıştır.
Arama Kurtarma İçin Milat: Marmara Depremi
AKUT, arama-kurtarma operasyonlarına ve yapılanmasını sürdürmeye devam ederken, 17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Depremi meydana gelmiştir. Bu süreçte AKUT, 150 gönüllüsü ile çalışarak 200’ün üzerinde insanın hayatını kurtarmış, Türk halkının sevgisini ve güvenini kazanmıştır. Ülkemizde arama kurtarma konusunda milat kabul edebileceğimiz Marmara depreminde, bu alandaki ihtiyacı öngörüp, odaklanması ve örgütlü çalışmasıyla birçok STK ile kamu ve özel sektör kuruluşlarının arama-kurtarmaya bakış açılarını, yaklaşımlarını değiştirerek yeni atılımların da öncüsü olmuştur.
AKUT Uluslararası Alanda da Adını Duyuruyor
AKUT yalnızca Türkiye’de değil yurt dışında da bilgi ve birikimini faydaya dönüştürmek ve insan hayatı kurtarmak için faaliyetlerde bulunmuştur. Marmara depreminin hemen ardından meydana gelen Yunanistan-Atina depreminde arama-kurtarma çalışmalarında aktif olarak görev almıştır. Atina depreminin ardından yine 1999 yılında Tayvan, 2001 yılında Hindistan, 2003 yılında İran, 2005 yılında Pakistan, 2010 yılında Haiti, 2015 Nepal depremlerinde arama-kurtarma; 2000 ve 2019 yıllarındaki Mozambik selinde ise tıbbi destek çalışmaları gerçekleştiren AKUT, uluslararası alanda konumunu günbegün geliştirmiştir.
1999 yılından beri Birleşmiş Milletler şemsiyesi altında bulunan Arama Kurtarma Danışma Kurulu INSARAG’ın üyesi olan AKUT, tüm dünyada uluslararası standartlara uygun, arama-kurtarma ekipleri içinde deprem konusunda en deneyimli ve bilgili ekiplerden biri haline gelmiştir. INSARAG standartlarına göre “Ağır Arama-Kurtarma Ekibi” (Heavy) ve “Orta Ölçekli Arama-Kurtarma Ekibi” (Medium) olmak üzere gerçekleşen sınıflandırma içerisinde AKUT, 2011 yılında “Sınıflandırılmış Orta Seviye Ekip” grubunda Türkiye’de bu sertifikayı alarak ilk olmuştur. 2018 yılında Bulgaristan'ın Montana kentinde düzenlenen "INSARAG" yeniden değerlendirme sınavıyla aynı zamanda gerçekleşen AB ModEX tatbikatını da başarıyla tamamlamıştır. Böylece “Avrupa Sivil Koruma Mekanizması (EUCPM)’na Türkiye’den giren ilk kentsel arama-kurtarma ekibi olmuştur.
2020 yılında ise Avrupa Komisyonu altında faaliyet gösteren Avrupa Sivil Koruma Mekanizması bünyesindeki Avrupa Sivil Koruma Havuzu ECPP (European Civil Protection Pool)’a Türkiye’den giren ilk arama-kurtarma ekibi olarak bir global başarıya daha imza atmıştır.
Ekip Ağıyla Her Geçen Gün Büyüyor
Bugün ülke genelinde 30 ekibi ve kurulma çalışmaları devam eden yeni ekipleriyle, sayısı her geçen gün artan gönüllüleriyle, her geçen gün büyüyen ve güçlenen AKUT, çalışmalarına özveri ve kararlılıkla devam etmekte, yeni bilgiler ışığında metodolojisini güncellemekte, uzmanlık alanlarına yenilerini eklemeye önem vermektedir.
Temel Afet Bilinci Seminerleri
Türkiye’nin en güvendiği kurumlardan biri olan AKUT, sosyal sorumluluk anlayışıyla toplumu bilinçlendirme faaliyetlerini de aralıksız sürdürmektedir. Seminer birimleri bu kapsamda yılda ortalama 2.000 oturumla, 100.000 kişiye ulaşarak “Temel Afet Bilinçlendirme” ve “Deprem Bilinçlendirme” seminerleri vermektedir.
Yine “Hayata Devam Türkiye” projesi kapsamında AKUT TIR’ı Anadolu’yu karış karış gezerek 5 yılda 60.000 km yol kat etmiş, 52 il, 174 ilçede toplamda 5,5 milyon kişiye ulaşarak ve “Deprem Bilinçlendirme” semineri vermiştir.
Mali Kaynakları
% 100 gönüllülük esasıyla işleyişine devam eden AKUT, ülkemizde izin almadan yardım toplayabilen az sayıda kuruluştan biri olarak mali kaynağını bağışlardan sağlamaktadır. Bu sayede olanaklarını, teknik alt yapı ve ekipmanlarını iyileştirerek her geçen gün daha çok cana el uzatıyor.
AKUT Hayat Kurtarır
Tüm canlıların yardımına koşan AKUT, kurulduğu günden bugüne dek gerçekleşen 4980 operasyonda 5003 kişiyi, 1870 hayvanı kurtarmış ve 625 cansız bedeni de bulundukları yerden kurtararak sağlık ekiplerine teslim etmiştir.
Çünkü biz sizi seviyoruz.
AKUT Arama Kurtarma Derneği
Misyon
Dağ ve doğa koşullarında meydana gelen kaybolma ve kaza olaylarında, deprem, sel gibi doğal afetlerde ve büyük kazalarda, tamamen gönüllü olarak, amatör bir çalışma ve profesyonel bir yaklaşım ile, başı dertte olan kişilere en kısa sürede ulaşmak, yardım için gereken uygun koşulları yaratmak, doğru arama ve kurtarma çalışması yaparak, kazazedelere temel ilkyardım desteğini sağladıktan sonra emniyetli ortam koşullarına nakillerini sağlamak, bu tür olaylarda can kaybını en aza indirmek ve arama kurtarma konularında toplumu bilgilendirmek derneğimizin temel amacıdır.
AKUT’un Değerleri
- Gönüllülük
- Karşılıksız Yardımseverlik
- Başta İnsan Hayatı Olmak Üzere Tüm Canlıların Hayatına Değer Vermek
- Dürüstlük
- Güvenilirlik
Etik Değerler
İnsan Hayatını Kurtarmak: AKUT'u var eden birinci ETİK değerimizdir. Geriye dönüp baktığımızda AKUT'un varoluşunda arkadaşlarını dağ kazalarında kurtarmak ve onlara yardım etmek isteyen dağcıların çabalarını görürüz ve bu AKUT'un kurulma amacıdır. Daha sonra bu misyon genişleyerek doğal afetleri de içine alarak büyümüş ve AKUT'u uluslararası bir düzeye taşımıştır.
Gönüllülük ve Karşılıksız Yardımseverlik: Dağ ve doğa kazalarında, doğal afetlerde ya da yardım gereken herhangi bir kazada insanlara yardım etmeyi amaçlayan AKUT'un, bunu yaparken MİSYONU gönüllülük esasına dayalı olup, hiçbir maddi ya da manevi menfaat beklentisi yoktur. Bu da AKUT'un ikinci ETİK değeridir.
Dürüstlük ve Güvenilirlik: Herhangi bir çıkar gözetmeksizin gönüllü olarak insan hayatını kurtarmayı amaç edinmiş AKUT üyesi, afet zamanı kazazedelere, normal hayatta birbirlerine ve kamuoyuna karşı her ne sebeple olursa olsun dürüst, tutarlı, güvenilir olmak zorundadır. Bu da üçüncü ETİK değerimizdir.
Bağımsızlık: AKUT maddi ve manevi bakımdan bağımsız olmalıdır. AKUT'un, hayatını idame ettirebilmesi ve operasyon, eğitim, tatbikat, mal ya da malzeme ihtiyacı vs. gibi giderlerini karşılayabilmesi için, bağış ya da sponsorluk antlaşmalarına ihtiyacı vardır. Ancak AKUT bu anlaşmaları yaparken, kendini bağlayıcı, kısıtlayıcı, taraf yapıcı, engelleyici anlaşmalardan kaçınmalıdır. AKUT sadece Atatürk İlke ve İnkılaplarına, Reformlarına, T.C. kanunlarına, Türk halkına, örf ve adetlerine bağlı kalmalı, onu sadece ülke çıkarları ve temel insani değerler sınırlayabilmelidir; yani bağımsızlık önemli ETİK değerlerimizden biri olmalıdır.
Medyatik Olmamak: AKUT varlığını sürdürürken, bazen tanıtım amaçlı, bazen kamuoyuna bilgi vermek, bazen de eğitim amaçlı medya ile ilişkiye girecektir. Bu ilişkiler belirlenmiş, görevlendirilmiş kişiler tarafından yapılmalıdır. Hiçbir zaman kişiler ön planda değil, sadece AKUT ön planda olmalıdır. Hiçbir AKUT üyesi AKUT'u kullanarak kendine bir menfaat sağlamamalıdır. AKUT adının ve AKUT'lu kimliğinin zedelenmesi önlenmelidir. Medyaya bilgi verirken doğru, dürüst, yayıncılık ilkelerine uygun davranılmalı, karşı taraftan da aynı dürüstlük beklenmeli ya da istenmelidir. Medya ile her zaman ölçülü ilişki sürdürülmeli, gereksiz tartışmaya girilmemelidir.
Operasyonlarda medyaya verilecek ya da arşive koyulacak fotoğraf, film, dia vs. gibi çekimler görevlendirilmiş kişiler tarafından yapılmalı, tek elde toplanmalı ve tek elden, yetkili kişiler tarafından dağıtılmalıdır. Yani AKUT'un bir etik değeri, medya ile doğru biçimde ve yan yana olmak, medyatik olmamaktır.
Açıklık: AKUT ve AKUT üyeleri, her zeminde açık ve şeffaf olmalıdır, hiçbir şey gizli ya da saklı olmamalıdır. Bu hem kamuoyuna karşı hem de üyelere karşı geçerlidir. Halkımızın ve devletimizin desteğiyle varolduğumuza göre, yaptığımız her iş için hesap vermeye açık olmalıyız. Üyeler de birbirlerine karşı açık ve dürüst olmalı, hesap verebilmelidir. Açıklanamayan, tanımlanamayan gizli gruplaşmalar, AKUT'un birlik ve bütünlüğünü tehlikeye atan ilişkilerdir.
Amacımız Gelir Sağlamak Olmamalıdır: Bilindiği gibi AKUT halkın, devletin ve sponsorların bağışları ve yardımları ile hayatını idame ettirmektedir. Ancak bu bağış ve yardımlar hayatını idame ettirebilmek için yetmemektedir. İleride kanuni olanakların elde edilmesi durumunda, belki ticari işletmeler kurulacak, ticaret yapılacaktır. Ancak bu işletmelerin amacı salt AKUT'a gelir elde ettirmek değil, operasyonlara gidebilmek, yaşamasını idame ettirmek, halka eğitim vermek gibi kuruluş ve etik değerlerindeki amaçlarını gerçekleştirebilmek amacı ile gelir elde edebilmektir.
AKUT Merkez
Adres: Esentepe Büyükdere Cad.No:120/2 34394 Şişli / İSTANBUL
Telefon: 0 212 217 04 10
Fax: 0 212 217 04 22
E-Posta: akut@akut.org.tr